Heb jij een popcorn brein? Zo herpak je je focus en rust

Een popcorn brein

Het idee van een popcorn brein komt van David Levy, een onderzoeker aan de Universiteit van Washington. Het beschrijft de momenten waarop je hersenen in de war lijken te zijn. Je gedachten schieten van het ene naar het andere onderwerp, net zoals popcorn in een pan dat snel heen en weer springt. Mensen die hier last van hebben, hebben vaak moeite om zich te concentreren.

Als je last hebt van een popcorn brein, kun je je snel uitgeput, gestrest of gefrustreerd voelen, omdat je brein constant bezig is. Het kan zelfs ook invloed hebben op je relaties en hoe je je voelt. Dit is zo, omdat het moeilijk is om echt ‘in het moment’ te zijn.

Wat veroorzaakt een popcorn brein?

Herkenbaar, maar ook súper vervelend dus! Een popcorn brein wordt veroorzaakt door – je verwacht het wel – social media. Platforms zoals Instagram, TikTok en YouTube zijn speciaal ontworpen om je aandacht vast te houden. Met functies zoals meldingen, eindeloos kunnen scrollen en slimme algoritmes die precies weten wat jij interessant vindt, zorgen ze ervoor dat je brein constant op zoek is naar snelle beloningen.

Door dit constante ‘zoek naar beloningen’-gedrag raakt je brein steeds meer gewend aan de directe bevrediging die je krijgt van je telefoon. Dit maakt het steeds moeilijker om je aandacht ergens lang bij te houden. Zelfs als je je telefoon niet gebruikt, kan het hebben van je telefoon in de buurt al je focus verstoren. Je brein blijft namelijk in de hoop op een nieuwe beloning – zoals een melding of een update – en dat maakt het steeds moeilijker om je te concentreren op dingen die meer tijd en focus vereisen. Zo wordt schoolwerk, het lezen van een boek of een gesprek voeren veel lastiger.

Kortom, social media traint je brein om snel afgeleid te raken en steeds op zoek te zijn naar de volgende prikkel. Dit zorgt ervoor dat je concentratievermogen afneemt. En zó ontstaat een popcorn brein. Je brein raakt gewend aan de constante stroom van snelle beloningen en heeft steeds meer moeite om bij één taak of gedachte te blijven.

Het verschil tussen een popcorn brein en ADHD

Hoewel een popcorn brein misschien lijkt op ADHD – allebei zorgen ze ervoor dat je snel afgeleid bent en moeite hebt met concentreren, is het níét hetzelfde. Een popcorn brein ontstaat door je omgeving, vooral door de invloed van social media en constante prikkels. ADHD, daarentegen, is een aangeboren neurologische ontwikkelingsstoornis. Dit betekent dat het niet door social media komt, maar dat het te maken heeft met hoe je hersenen werken.

Daarnaast ervaren mensen met ADHD naast concentratieproblemen nog meer symptomen. Mensen meet ADHD kunnen bijvoorbeeld ook impulsief gedrag vertonen, moeite hebben met plannen en hyperactief zijn. ADHD is dus iets waar je mee geboren wordt, en een popcorn brein niet.

Zo kom je van een popcorn brein af

Hoewel ADHD dus wél chronisch is, is een popcorn brein dat niet. Je kan je popcorn brein trainen om weer beter te focussen. Het kost misschien wat moeite, maar het is zeker niet onmogelijk. Het begint allemaal met hoe je met je telefoon en andere schermen omgaat.

1. Minder schermtijd = meer rust

Je telefoon is waarschijnlijk een van de grootste veroorzakers van je popcorn brein. Door meldingen uit te zetten en tijdslimieten in te stellen op social media, voorkom je dat je constant wordt afgeleid. Hoe minder vaak je hersenen een ‘beloning’ krijgen door likes of nieuwe berichten, hoe minder ze eraan gewend raken om steeds op zoek te gaan naar een dopamine boost.

2. Zorg voor momenten zonder afleiding

Je popcorn brein is gewend om steeds te schakelen tussen verschillende taken, waardoor het lastig is om je ergens langere tijd op te concentreren. Probeer daarom bewust periodes in te plannen waarin je maar met één taak tegelijk bezig bent. Leg je telefoon helemaal weg, zet muziek uit en richt je volledig op wat je aan het doen bent.

3. Gebruik je telefoon met opzet

Merk je dat je vaak je telefoon erbij pakt, zonder dat je eigenlijk iets specifieks wilt doen? Dit is precies hoe een popcorn brein wordt gevoed. Door jezelf aan te leren om je telefoon alleen op vaste momenten te gebruiken – bijvoorbeeld na het afronden van een taak – voorkom je dat je telkens verdwijnt in eindeloze scrollsessies.

4. Geef je hoofd wat rust

Veel mensen vullen élk vrij moment op met prikkels, bijvoorbeeld door muziek te luisteren tijdens het wandelen of tv te kijken tijdens het eten. Dit klinkt misschien onschuldig, maar het zorgt ervoor dat je brein nooit echt rust krijgt. Probeer eens zonder oortjes te wandelen en focus op je omgeving. Of eet een keer zonder je telefoon of televisie erbij. In het begin voelt dit misschien saai, maar het helpt je brein om weer te wennen aan momenten van stilte en ontspanning.

5. Eet gezond

Wat je eet, heeft meer invloed op je hersenen dan je misschien denkt! Gezonde voeding zoals noten, vette vis, avocado en pure chocolade kan helpen om je concentratie en focus te verbeteren.